Tổng giám mục Oscar Romero (1971 – 1980) bị sát hại trong lúc ngài đang dâng thánh lễ tại nhà nguyện của một nhà thương chuyên trị ung thư. Cuộc tử đạo của Ngài là hoa trái của lòng yêu mến Thiên Chúa và con người, cụ thể qua những con người bị áp bức.
Oscar Romero sinh vào ngày 15 tháng 8 năm 1917 tại Ciudad Barrios, El Salvador. Từ mười ba tuổi, Oscar đã bày tỏ ước nguyện được làm linh mục. Sau khi gia nhập chủng viện và hoàn tất chương trình học, Oscar nhận thiên chức linh mục vào năm 1942. Từ khi trở nên linh mục cho đến năm 1970, Cha Oscar phục vụ một cách âm thầm tại các giáo xứ. Năm 1970 đến 1974, ngài nhận chức giám mục phụ tá tại San Salvador. Năm 1974, ngài được bổ nhiệm giám mục của giáo phận Santigao de Maria. Năm 1977, Giám mục Oscar Romero quay trở lại giáo phận San Salvador với cương vị tổng giảm mục giáo phận. Sau thời gian nhận giáo phận không lâu, ngài phá tan sự im lặng bằng những bài giảng thâm thuý và mạnh mẽ vào các thánh lễ Chúa nhật. TGM Oscar Romero đã lên tiếng bảo vệ cho người nghèo và nạn nhân bị áp bức bất công, đặc biệt cho những nạn nhân bị áp bức vì niềm tin và nhân quyền. Ngài trực diện tranh đấu đối với nhà cầm quyền của El Salvador.
Khởi điểm cho sự lên tiếng bảo vệ người bị áp bức được đánh dấu sau cuộc thảm sát xảy ra đối với linh mục dòng tên Rutillio Grande, một người bạn lâu năm của TGM Oscar. Trong các thánh lễ Chúa Nhật tiếp theo, TGM Oscar đã mạnh mẽ tố cáo sự bất công và đê hèn của nhà cầm quyền khi cho bắt và thủ tiêu những nạn nhân vô tội vì họ sống và rao giảng phúc âm. Trong các bài giảng lễ Chúa nhật, ngài nêu đích danh những “desaparecido – nạn nhân mất tích” và kể về cuộc đời của họ; ngài cũng như kêu gọi các người lính hãy dừng tay lại và biết yêu thương anh em mình. “Các anh đang giết hại người anh em của mình. Người lính không nên tuân theo những mệnh lệnh trái đạo lý. Đã đến lúc phải phục hồi lại lương tâm. Nhân danh Thiên Chúa và những người đau khổ, tôi kêu gọi, van xin, và ra lệnh hãy ngừng những cuộc áp bức này.” Ngài cũng không ngần ngại yêu cầu tổng thống Mỹ Jimmy Carter ngừng viện trợ vũ khí cho quân đội El Savaldor.
Giá trả cho chứng nhân Tin Mừng và chọn lối sống bênh vực người bị áp bức cho người môn đệ của Đức Kitô là cái chết. TGM Oscar Romero đã phần nào tiên đoán được số phận của mình. “Là một Kitô hữu, tôi không tin rằng chết mà không có phục sinh. Nếu họ giết tôi, tôi sẽ sống lại với người dân Salvado của tôi.” Vào ngày 24 tháng 3 năm 1980, TGM đã hiệp với Chúa Kitô trở nên của lễ cho Thiên Chúa. Sau 35 năm, ngày 23 tháng 5 năm 2015, TGM Oscar Romero được nâng lên Chân phước – một tiến trình cuối cùng trước khi được Giáo hội phong thánh.
* * *
Bởi sức mạnh ở đâu mà TGM Oscar Romero có thể đương đầu với súng đạn mà không hề sợ hãi? Điều gì đã làm cho TGM Oscar Romero thấu chạm được sự bất công mà người anh em mình đang gánh chịu? Tình yêu Thiên Chúa và yêu con người đã biến đổi và làm cho ngài có sức mạnh phi thường để đối diện với bạo quyền; cũng như tình yêu ấy đã dẫn ngài tới việc đụng chạm sự khổ đau của anh em mình. Đối vời ngài, cuộc sống là một hành trình của yêu thương – yêu cho đến cùng. Yêu như tình yêu của Thiên Chúa.
Tình yêu thật là tình yêu hiến mạng và cho đi; tình yêu thật là nghĩ và mong ước điều tốt lành cho người mình yêu; tình yêu thật làm cho ta quên đi bản thân mình – không lấy mình làm trung tâm và điểm chuẫn hay động cơ cho suy nghĩ, lời nói và hành động, nhưng là lấy đối tượng mình yêu làm trung tâm và động cơ để suy nghĩ, lời nói và hành động của mình – chỉ nhằm đến điều tốt đẹp nhất cho người mình yêu.
Bạn thân mến, đời bạn và tôi sẽ bớt khổ hơn, bớt đau thương hơn khi chúng ta biết yêu theo đúng nghĩa của nó. Bài học dài-lâu nhất vẫn là bài học yêu thương – bởi yêu cả một đời mà vẫn không bao giờ thấy đủ. Và đó chính là bí nhiệm của tình yêu. Thế mới hay, tình yêu thì không bao giờ cạn và đủ cho mỗi người, nó vẫn như là một nguồn yêu vô tận trong con tim của mỗi người – và dù đầy tràn như thế, nhưng mỗi chúng ta cũng không ngừng khao khát để được yêu thêm. Tới lúc này, chúng ta cần dừng lại để chiêm ngưỡng sức mạnh tình yêu trong con người của mình – Nó bắt nguồn từ đâu và tiếp tục khao khát về đâu?
Ta cầu chúc cho nhau sống yêu thương nhau thật lòng để tình yêu trong tim ta được thể hiện và cũng được đón nhận.
Fr. Huynhquảng